Issue 16
بهمن کلباسی
دانشجوی علوم سیاسی، دانشگاه یورک
برای کسانی که در ایران و به ویژه بعد از ۲ خرداد به دانشگاه رفتهاند، صحنههای کتکزدن دانشجویان و حضور انواع نیروهای مسلح در دانشگاه صحنههایی عادی است. از میان این نسل کسانی که در این چند سال گذشته به این سوی آبها مهاجرت کردهاند و در دانشگاههای باختر زمین درس میخوانند٬ امنیت پیش و پس از بیان٬ آزادی تشکل٬ ابراز عقیده و دیگر حقوق شهروندی که به آن دست یافتهاند را ارج بسیار مینهند.
چند روزی است که این احساس امنیت در دانشگاه یورک در شهر تورنتو کانادا تهدید شده است. ماجرا از آنجا آغاز شد که روز پنجشنبه ۲۰ ژانویه٬ همزمان با سوگند یاد کردن جورج بوش و آغاز دور دوم ریاست جمهوری وی٬ حدود ۲۰ تن از دانشجویان در فضای میدان مانندی که معروف به Veri Hall است٬ گرد همآیی کوچکی را برگزار کردند و شعارهایی را در محکوم کردن دولت بوش و سیاست او سر دادند. روند قانونی چنین گردهمآیییی در دانشگاه این است که دانشگاه از مدتی پیش٬ از برنامه مطلع باشد و اجازهی لازم را نیز صادر کرده باشد. اما روند عرفی ماجرا همیشه این بوده است که دانشجویان و استادان حق داشتهاند در Veri Hall که ساختمانی با طرح یک فضای خالی برای تجمع است٬ جمع شده و اعتراض خود را به هر موضوعی صلحجویانه ابراز کنند. با این تفاوت که در گرد همآییهایی از این دست که بدون مجوز و فیالبداهه اتفاق میافتد٬ نباید از بلندگو یا میکروفون استفاده کنند و سخنرانها باید به قدرت صدای خود اکتفا کنند.
روز ۲۰ ژانویه این عرف از طرف دانشجویان رعایت نشده بود و آنان یک بلندگوی دستی همراه داشتند و از طریق آن یک نفر سخنرانی میکرد و دیگران شعار میدادند. آنچه وقایع را از حالت عادی خارج میکند٬ البته نه یک بلندگوی ساده٬ بلکه تصمیم شگفتآور مدیریت دانشگاه - شاید برای نخستین بار- در استفاده از پلیس شهر در صحن دانشگاه برای متفرق کردن ۲۰ الی ۳۰ دانشجوی تظاهر کننده است. دقایقی پس از تماس مدیریت دانشگاه٬ تعداد زیادی از افراد پلیس در دانشگاه حاضر میشوند و ۱۵ نفر از آنان دانشجویان را در سالن احاطه میکنند و ناگهان به سمت آنان حملهور میشوند. این حمله با دستگیری و ضرب و شتم تعدادی از دانشجویان ادامه یافته و از آن شگفتآورتر اینکه پلیس بهجای انتقال دانشجویان بازداشت شده به اتومبیل٬ آنها را به کلاسی در داخل دانشگاه منتقل کرده و مورد تهدید و آزار و اذیت قرار میدهد. تعداد زیادی از دانشجویان که شاهد این ماجرا بودند در اعتراض به نیروی پلیس٬ آنها را دنبال کرده و پشت در اتاقی که دانشجویان در آن زندانی بودهاند، تجمع میکنند.
در نهایت پلیس ۵ دانشجو را بازداشت و روز بعد با وثیقه آزاد میکند. خبر این وقایع بهسرعت به همهی دانشگاه رسید٬ و آنچه احساسات بسیاری از دانشجویان را جریحهدار کرد٬ فیلم کوتاهی بود که یکی از دانشجویان از لحظهی حملهی پلیس تا بازداشت آنها تهیه کرده بود. این فیلم بهسرعت در شبکهی جهانی اینترنت منتشر شد و هزاران دانشجو آن را مشاهده کردند.
این فیلم که در صورت فعال بودن سایت میزبان همچنان قابل مشاهده است٬ به شدت به ابعاد نارضایتی و احساس عدم امنیت و معدوم شدن آزادی بیان در میان دانشجویان افزود و فردای آن روز٬ ۲۱ ژانویه٬ همان سالن Veri Hall شاهد یکی از بزرگترین تجمعهای تاریخ دانشگاه بود. نزدیک به ۱۰۰۰ دانشجو با شعار «پلیس بیرون از دانشگاه» (Cops Off Campus) خواستار لغو تمامی اتهامات وارد شده به دانشجویان زندانی و معذرتخواهی مدیریت دانشگاه شدند. این تظاهرات در روز دوشنبه ۲۴ ژانویه هم ادامه یافت و دیگر دانشجویان از دانشگاههای دیگر استان اُنتاریو با فرستادن نمایندگانی از آن حمایت کردند. همزمان انجمن صنفی دانشجویان دانشگاه نیز با حضور یکی از دانشجویانی که مورد ضرب و شتم قرار گرفته بود٬ در گوشهی سالن فیلم این خشونت را پخش کرده و یک کنفرانس مطبوعاتی نیز با حضور اکثریت رسانههای گروهی برگزار کردند. ماجرا البته با گردهمآیی روز ۳ فوریه ادامه خواهد یافت٬ ولی تاکنون مدیریت دانشگاه یورک از معذرتخواهی و توقف روند پیگیری قانونی علیه دانشجویان سرباز زده است.
عکسهای این تظاهرات و فیلم مربوطه را میتوانید در اینجا مشاهده کنید.
Autonomy & Solidarity